Beta hCG, vücutta gebelik sırasında üretilen bir hormondur. Bu hormon anne karnındaki fetüsün gelişimine destek olmaktadır.

Beta hCG seviyelerini bilmek dış gebelik ve düşük gibi sorunların belirlenmesinde tek başına kullanılamıyor olsa da gebelik sırasında bu hormonda görülen değişiklikleri bilmeniz faydalı olacaktır.

Beta hCG Ne Demek?

Gebelik sırasında plasentada gelişen hücreler hCG üretmeye başlar. Plasenta, döllenme gerçekleştikten sonra yumurtayı besleyen ve rahim içi duvara tutunan bir kesedir.

Beta hCG gebe kaldıktan yaklaşık 11 gün sonra kanda tespit edilebilmektedir. HCG seviyeleri her 48 ila 72 saatte bir iki katına çıktıktan sonra 8 ila 11. hafta arası en yüksek seviyeye ulaşmaktadır.

Beta hCG gebelikte en yüksek seviyeye ulaştıktan sonra azalmaya başlamaktadır. Kandaki seviyesi azalan hCG gebeliğin kalanı boyunca belli bir seviyede kalmaya devam etmektedir.

Beta hCG Testi Nedir?

Beta hCG testi, kandaki ya da idrardaki hCG seviyelerine bakmak için yapılmaktadır. Beta hCG seviyelerine bakarak kadının gebe olup olmadığı ve gebeliğinin düzgün ilerleyip ilerlemediği anlaşılabilmektedir.

HCG seviyeleri genelde ilk trimesterde belli bir hızda artar, zirveye ulaşır ve ardından ikinci ve üçüncü trimesterlerde düşmeye başlar.

HCG seviyelerini ölçmek için iki tür test yapılmaktadır:

Kalitatif hCG testi

Kalitatif hCG testi ile kanda ya da idrarda yükselmiş olan hCG seviyeleri ölçülebilir. İdrar testleri de kan testleri gibi doğru sonuçlar vermektedir. Yüksek hCG seviyeleri, kadının gebe olduğu anlamına gelmektedir.

Negatif kalitatif hCG testi kadının gebe olmadığını ifade etmektedir. Bununla birlikte hCG testi negatif gelmesine rağmen gebe olduğunu düşünen kadınların testi birkaç gün sonra tekrar yapmaları gerekir. Çünkü gebeliğin başlarında yanlış negatif sonuç alınabilmektedir.

Kantitatif hCG testi

Beta hCG ya da kantitatif hCG testi, kandaki hCG miktarını ölçerek çalışmaktadır. Kan testi ile fetüsün ne kadarlık olduğu tahmin edilebilir.

HCG seviyeleri ilk trimesterde arttıktan sonra hafif bir azalış göstermektedir. HCG seviyelerinin normalden yüksek olması çoğul gebelik olduğunu gösterebilmektedir.

Beta hCG Sonucu Değerlendirme

Vücudunuzda hCG olup olmadığını ölçmek için evde gebelik testi yaptıysanız, sonuçları değerlendirmek için dikkatli olmalısınız. Çoğu idrarda gebelik testinde gebeliği göstermek için çizgi kullanılır. Gebeliğin göstergesi olarak genelde kontrol çizgisinin yanında daha silik bir çizgi görülmektedir.

İdrarda gebelik testleri farklı üreticiler tarafından üretildiği için testin talimatlarına tam olarak uymanız önemlidir. Test çubuğundaki renk idrarın kurumasıyla birlikte silikleşebileceği için testi yaptıktan sonra üzerinden çok fazla zaman geçmemesine dikkat etmelisiniz.

Kanda beta hCG testi yaptırdığınızda da yalancı negatif ya da yalancı pozitif sonuç almanız mümkündür. Doktorunuz ortada hiçbir şüphe kalmaması adına sonuçlarınızı değerlendirecek ve sonrasında gerekirse tekrar test yapacaktır.

Beta hCG Değerleri

Gebeyseniz doktorunuz kan örneği vermenizi isteyecek ve kandaki hCG seviyelerinizi kontrol edecektir.

Kanınızda beta hCG tespit edilememesi mutlaka hamile olmadığınız anlamına gelmez. HCG seviyelerinin kanda tespit edilebilmesi için gebe kaldıktan sonra birkaç gün geçmesi gerektiği için gebe kalmış olsanız dahi erken dönemlerde kandaki hCG tespit edilememiş olabilir.

Beta hCG seviyelerinin 5 mIU/mL’den yüksek olması genelde gebeliği gösterir. Yaptırdığınız ilk testteki seviye genelde temel seviyeniz olur ve 20 mIU/mL’den 2500 mIU/mL’ye kadar değişen miktarlarda olabilir.

İlk hCG değeriniz çok önemlidir. Doktorunuz bu sayede hCG seviyelerinin ne zaman ikiye katlayacağını tahmin edebilir. Gebelik başladıktan sonra ilk 4 haftada hCG seviyeleri genelde her 2-3 günde bir iki katına çıkar. Altıncı haftadan sonra ise her 96 saatte bir ikiye katlar.

Örneğin, ilk hCG değeriniz 5 mIU/mL ise doktorunuz birkaç gün sonra tekrar test isteyerek miktarın iki katına çıkıp çıkmadığına bakmak isteyebilir.

Gebelikte Beta hCG Kaç Olmalı?

Beta hCG seviyeleri adet görülen son tarihten itibaren aşağıdaki şekilde değişiklik göstermektedir:

Son adetin üzerinden geçen hafta sayısı	Normal hCG seviyeleri (mIU/mL)
4	0–750
5	200–7,000
6	200–32,000
7	3,000–160,000
8–12	32,000–210,000
13–16	9,000–210,000
16–29	1,400–53,000
29–41	940–60,000

Gebe olmayan kadınlarda beta hCG değerleri  10.0 mIU/mL’nin altında olmaktadır. Gebelikte hCG seviyeleriniz yukarıda yer alan aralıkların dışındaysa bunun ne anlama geldiğini doktorunuza danışmalısınız.

Beta hCG seviyelerinin normalden düşük olması şu anlamlara gelebilmektedir:

• Gebelik haftasının yanlış hesaplanması
• Boş gebelik ya da düşük ihtimali
• Dış gebelik

Beta hCG seviyelerinin normalden yüksek olması ise şu anlamlara gelebilmektedir:

• Gebelik haftasının yanlış hesaplanması
• Molar gebelik
• Çoğul gebelik

Düşükte Beta hCG Kaç Olmalı?

Düşük ya da dış gebelik riskiniz varsa beta hCG seviyeleriniz muhtemelen iki katına çıkmayacak, hatta azalacaktır. Bu nedenle doktorunuz beta hCG seviyelerinizin iki katına çıkıp çıkmadığını kontrol etmek amacıyla ilk kez test yaptırdıktan 2-3 gün sonra tekrar test yaptırmanızı isteyecektir.

48-72 saat sonra hCG seviyelerinin iki katına çıkmadığı görülüyorsa gebeliğiniz riskli olabilir. HCG seviyeleriniz düşüyor ya da çok az yükseliyorsa başka testler yaptırmanız gerekebilir. Doktorunuz kan testleri ya da transvajinal ultrason ile durumunuzu kontrol etmek isteyebilir.

Düşük yapılması durumunda hCG seviyeleri genelde önceki ölçümlere göre daha düşük çıkar. Örneğin, ilk başta 120 mIU/mL çıkan hCG değerleri iki gün sonra 80 mIU/mL çıktıysa embriyonun artık gelişmediği ve vücudun fetüsü desteklemek için artık hCG üretmediği söylenebilir.

Beta hCG seviyeleri iki katına çıkmıyor ama çok yavaş yükseliyorsa bu durum yakın zamanda düşük yapılacağının göstergesi olabilir.

Yavaş yükselen hCG seviyeleri aynı zamanda gebeliğin rahimde gerçekleşmediğini de gösteriyor olabilir. Döllenmiş yumurta rahme değil de fallop tüpleri gibi başka bir yere tutunduğunda hCG seviyeleri beklendiği gibi yükselmeyecektir. Dış gebelik adı verilen bu sorun acil müdahale gerektirdiği için bu durumun bir an önce tespit edilmesi gerekir.

Beta hCG seviyeleri gebelikteki sorunları tespit etmek açısından önemli bir ölçüt olsa da yalnızca hCG seviyelerine bakarak karar vermek doğru değildir.

Özet Olarak

Uzmanlar gebelikte beta hCG değerleri için normal aralıklar belirlemiş olsa da bu aralıkların tahmini olarak belirlendiğini unutmayın. Gebelikte hCG seviyeleriniz normalden düşük olsa da sağlıklı bir gebelik geçirebilir ve bebeğinizin sağlıklı bir şekilde kucağınıza alabilirsiniz.

Gebeliğin 6. haftasında yapılan ultrason, hCG’ye göre daha doğru sonuçlar sağladığı için 6. hafta ile birlikte içiniz daha fazla rahat edecektir.

Doktorunuz gebeliğinizle ilgili sorunlar olabileceğini düşünüyorsa belli aralıklarla hCG testi yapacak ve bu sayede durumunuzu değerlendirecektir.

Her kadında ve her gebelikte beta hCG değerleri farklı olabileceği için doktorunuz durumunuzu size özel olarak değerlendirecektir. Bu nedenle endişeleriniz varsa ya da bazı sorunlar yaşıyorsanız, doktorunuza bunlardan bahsetmekten çekinmeyin.

Kaynaklar

Nall, Rachel Msn. “Human Chorionic Gonadotropin (hCG) Levels and Miscarriage: What You Need to Know.” Healthline, 26 Feb. 2019, www.healthline.com/health/hcg-levels-miscarriage.

Villines, Zawn. “What to Know about HCG Pregnancy Tests.” Medical News Today, 31 Jan. 2022, www.medicalnewstoday.com/articles/327284.

Wu, Brian, PhD. “Human Chorionic Gonadotropin (hCG) Blood Test.” Healthline, 16 Mar. 2018, www.healthline.com/health/hcg-blood-test-quantitative.