Menapoz: Yeni bir başlangıç
Kadınların korkulu rüyası menopoz dönemi sadece üreme fonksiyonunun sonudur. Kadının cinselliğinin devam etmesi için bir engel teşkil etmez. Menapoz ne yaşlılığın başlangıcı ne de kadın cinselliğinin sonudur. Tam tersine uzmanlar menapozun kadının cinsel hayatı için yeni bir başlangıç olarak görülmesi gerektiği konusunda görüş birliği içerisindedir.
Her kız bebek, çok sayıda yumurta ile dünyaya gelmekte ve bu yumurtalar kadınların üreme çağına geldiklerinde gebe kalabilmelerini sağlamaktadır. Doğuştan getirilen bu yumurtalar ergenlikle başlayan adet dönemlerinde her ay bir tane olacak şekilde dışarı çıkarlar. Rahim içine atılan bu yumurta sperm ile birleşirse gebelik olur. Gebelik olmadığı takdirde yumurta, adet kanaması ile birlikte vücuttan atılır. Her ay düzenli olarak gerçekleşen adet kanamalarıyla birlikte azalan yumurtalar, bir de kadının yaşamı içindeki olumsuz koşullar, sigara, alkol kullanımı, sağlıksız beslenme ve geçirilen hastalıklar dolayısıyla hızla azalır. İşte bu şekilde devam ederken 45-50 yaşlarına gelindiğinde kadının yumurtalarının tamamı biter ve menopoza girilmiş olur.
Menopoz nedir?
Kadının üreme çağının, gebelik şansının bitmesi menopoz olarak adlandırılır. Her ay adet kanamalarıyla dışarı atılması dolayısıyla tüm yumurtaları biten kadın, artık gebe kalamaz ve menopoz dönemine girer. Menopoza girişle birlikte kadının gebe kalma olasılığı kalmaz.
Menopoz belirtileri
Kadınlarda yaş ilerledikçe ve yumurtalar azaldıkça da yumurtlamayı sağlayan östrojen ve progesteron hormonları daha az salgılanır ve zamanla tamamen biter. Böylelikle de adet kanamaları, dönemleri düzensizleşir, kanamalar seyrek gelmeye başlar. Bu süreçte menopoz da başlıyordur. Menopoza giriş belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- İleri yaşlarda görülen adet düzensizlikleri
Kadınlar 15 ve 45 yaşları arasında üreme dönemindedirler ve yaş 45’i geçtiğinde menopoz yaklaşmıştır. 45 yaşından sonra kadınlık hormonları daha az salgılanır, doğurganlık biter ve adet kanamaları düzensizleşir. Bu dönemde her ay düzenli olarak adet görülmez, adet kanamasının yoğunluğu azalır, kanama daha kısa sürer ve bazı aylarda hiç adet görülmez.
- Aniden sıcak basması ve ani terlemeler
Kadınlar genel olarak 45 yaşından sonra menopoza girer ve bunun da en sık görülen belirtileri özellikle üst bedende ısınma, ani gece terlemeleri ve yerli yersiz sinirsel ataklardır. Bazı kadınlarda bu ısınma ve terleme sorunu kıpkırmızı oluncaya kadar devam edebilir. Çünkü östrojen hormonu seviyesi düşmüştür, vücut sıcaklığı artmıştır ve dolayısıyla terleme gerçekleşir. Kadında östrojen hormonu seviyesinin düşüş hızına paralel olarak da bazı kadınlar bu belirtileri hafif hissederken, bazıları çok şiddetli olarak hissederler.
- Aniden hızlı bir şekilde kilo alma
Hormonlar tüm yaşamı tam olarak derinden etkilemektedir. Bu bağlamda solunum, bağışıklık ve sindirim sistemlerimiz de hormonların salgılarından çok ciddi anlamda etkilenmektedir. Menopoz dönemindeki kadınlarda da hormon dengesizliği dolayısıyla vücudunda bir yağ depolama eğilimi görülür. Menopozla birlikte vücutta östrojen salgısı azalmaya başlayınca, metabolizma yavaşlar ve vücut da yağı artık eskisi gibi yakamaz, depolar. Bu birikim özellikle karın çevresinde olur.
Menopoz sonrası yaşam değişiklikleri
Menopoza girmek pek çok kadın için yıkıcı, eksik ve büyük bir kayıp sürecini ifade eder. Bu sebeple de kadınlar menopoza girişten psikolojik olarak da çok olumsuz etkilenir. Ancak menopoz, kadın için sadece üreme yeteneğinin bitmiş olması demektir. Menopoz yaşının yaklaşık 45 olduğu düşünüldüğünde bu yaşa gelen kadınların çoğu zaten bebek sahibi olmuştur. Bu bakımdan artık üremeyecek olmak da aslında çok büyük bir kayıp olmaz.
Menopoza giren kadınlarda üreme fonksiyonları dışında, her işlev neredeyse menopoz öncesindeki gibi devam eder. Bu bakımdan kadın; cinsel, sosyal, iş performansını eskisi gibi sürdürebilir. Ancak bu dönemde yaşanan fiziksel ve duygusal bazı değişiklikler birtakım sıkıntılar ve uyum sorunları yaratabiliyor. Çünkü bu dönemde kadınlık hormonları azalır. Dolayısıyla da bu değişikliklerin görülmesi de normal karşılanmalıdır. Kadın bu süreç hakkında bilgi sahibi olur ve psikolojik olarak hazırlıklı olursa bu dönemi daha rahat atlatır. Bu süreçten en az şekilde etkilenmek için ailenin ve yakın çevrenin desteği de çok önemlidir.
Menopoza girişle birlikte androjen eksikliği yaşandığı için bazı kadınlarda cinsel isteksizlik görülebilir. Ancak bu sorun da geçicidir, psikolojik olarak kadın kendisini daha iyi hissettiğinde cinsel yaşamı da düzene girecektir.
Menapoz sonrası sağlık kontrolleri
Menapoz döneminde kadınlar mamografi, meme USG, kemik dansitometresi, PAP smear gibi rutin kontrollerini yaptırmalıdır. Menapoza girmiş bir kadında görülebilecek her türlü vaginal kanama durumunda mutlaka Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanına başvurulmalıdır. Çünkü menapoz sonrası vaginal kanamalar rahim ve rahim ağzı kanserlerinin belirtisi olabilir. Böyle bir durumda tanısal amaçlı kürtaj (rahim içinden parça alınması) yapılarak tahlil edilmelidir.