Rahim içi araç (RİA) veya spiral, geçici doğum kontrol yöntemleri arasında en sık tercih edilenlerden bir tanesidir. Hem hormonal hem de bakır RİA’ların gebeliğe karşı koruma oranı yüzde 99’un üzerindedir. Bununla birlikte çok küçük bir ihtimal de olsa RİA kullanırken gebelik mümkün olabilir.

RİA, gebeliği önlemek için rahme yerleştirilen bir araçtır. Ancak bazen RİA’nın yerinden kayarak rahim ağzına gelmesi mümkündür. RİA’nın rahim ağzına kaymasıyla gebelik gerçekleşebilmektedir. RİA varken gebe kalmak tehlikeli olabileceği için RİA’nızın kaymış olabileceğini düşünüyorsanız, bir an önce doktorunuzu ziyaret etmelisiniz.

RİA varken gebeliğin neden gerçekleşebileceğini, gebeye ve anne karnındaki fetüse verebileceği zararları ve RİA varken gebe kalmanız halinde neler yapabileceğinizi bu yazıda okuyabilirsiniz.

Rahim İçi Araç (RİA, Spiral) Nedir?

Rahim içi araç (RİA) veya spiral, gebeliği önlemek için rahme yerleştirilen T şeklinde bir araçtır. Hormonal ve bakır olmak üzere iki tür RİA bulunmaktadır. Her iki tür RİA da gebeliğe karşı etkin bir şekilde koruma sağlamaktadır.

RİA’nın yerleştirilmesi oldukça kolay bir prosedürdür. Doktorunuz RİA’yı vajina ve rahim ağzından geçerek rahme kolayca hiçbir sorun olmadan yerleştirecektir.

RİA’da bulunan ipler, rahim ağzınızdan dışarı sarkarak RİA’nın yerinde olup olmadığını kontrol etmenize imkan sağlayacaktır. RİA’nızı düzenli olarak kontrol etmeniz, dışarı kayıp kaymadığını anlamanıza ve kayması halinde gerekli önlemleri almanıza yardımcı olacaktır.

Rahim İçi Araç (RİA, Spiral) Varken Hamile Kalınır mı?

RİA, etkili bir doğum kontrol yöntemidir. Bununla birlikte ufak da olsa RİA kullanırken gebe kalma ihtimali vardır. Bu ihtimalin genelde yüzde 0,02 kadar düşük bir oran olduğu tahmin edilmektedir.

RİA varken gebe kalmanın çeşitli nedenleri bulunmaktadır. Bazı durumlarda RİA henüz gebeliğe karşı korumaya başlamadan önce gebe kalan kadınlar olabilmektedir. Bu nedenle kullanılan RİA türüne göre kısa bir süre bariyer yöntemler kullanmak gerekebilmektedir.

Bakır RİA’lar, gebeliğe karşı hemen korumaya başlamaktadır. Bakır RİA’lar rahim ortamını etkileyerek hem sperm hem de yumurta için toksik bir hale getirmektedir. Bu sayede sperm yumurtaya ulaşamamakta ve yumurta rahim duvarına tutunamamaktadır.

Hormonal RİA’lar ise yerleştirildikten sonra yaklaşık 7 gün içinde gebeliğe karşı korumaya başlamaktadır. Hormonal RİA’lar adet sırasında yerleştirildiğinde ise genelde anında koruma sağlamaktadır.

RİA’lar bazen yerinden kaydığında da gebelik gerçekleşebilmektedir. RİA kullanan kadınların çok az bir kısmında RİA rahimden kısmen ya da tamamen kayabilmektedir. RİA’nın yerinden biraz dahi oynaması, gebeliğe karşı koruma özelliğini sona erdirmektedir.

RİA varken gebeliğin gerçekleşmesinin nedenlerinden bir diğeri RİA’nın çıkarılması gereken tarih geçtikten sonra hala yerinde kalmasıdır. RİA’nın rahimde ne kadar süre kalabileceği ne tür RİA kullanıldığına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bazı RİA’lar üç yıla kadar koruma sağlarken bazıları ise sekiz yıla kadar koruma sağlayabilmektedir. Bu nedenle RİA’nızı ne zaman çıkarttırmanız gerektiğini doktorunuza danışmanız gerekmektedir.

Rahim İçi Araç (RİA, Spiral) Varken Gebelik Komplikasyonları

RİA kullanırken gebe kalma ihtimaliniz düşük olsa da RİA’nın yerleştirildiği ilk yıl bu ihtimal en yüksek seviyelerde olmaktadır. RİA’nın kısmen ya da tamamen yerinden kayması, gebelik ihtimalini arttırmaktadır.

RİA varken gebe kalmanız halinde düşük, enfeksiyon ve erken doğum riskine karşı RİA’nın çıkartılması gerekir. RİA’nın çıkartılması, gebelikte yaşanabilecek komplikasyonların riskini azaltsa da bunları tamamen ortadan kaldırmamaktadır.

RİA’nın gebelikte neden olabileceği komplikasyonlar şu şekildedir:

Düşük

RİA varken gebe kalınması halinde düşük yaşama ihtimali daha yüksek olmaktadır. Araştırmalara göre RİA varken gebe kalan kadınlarda düşük ihtimali, RİA yokken gebe kalan kadınlara göre yüzde 40 ila 50 kadar daha yüksek olmaktadır. RİA’nın gebeliğin başlarında çıkarılması, düşük ihtimalini azaltmaktadır. Ancak yine de düşük riskinin diğer gebeliklere göre daha yüksek olacağı unutulmamalıdır.

Dış gebelik

Dış gebelik, embriyonun rahim dışında bir yere tutunmasıyla meydana gelmektedir. Genelde fallop tüplerinde meydana gelen gebelikte fetüsün normal bir şekilde gelişmesi mümkün değildir. Bu nedenle dış gebeliğin sonlandırılması gerekmektedir. Aksi halde yoğun kanama görülebilir ve hastanın hayati tehlikesi söz konusu olabilir.

Erken doğum

RİA varken gebe kalmak, erken doğum ihtimalini de arttırmaktadır. Bazı araştırmalara göre RİA varken gebe kalmak, RİA yokken gebe kalmaya göre erken doğum ihtimalini beş kata kadar arttırabilmektedir. Bununla birlikte gebe kaldıktan sonra RİA’yı çıkartmak erken doğum ihtimalinin azaltılmasına yardımcı olabilmektedir.

Enfeksiyon

RİA kullanan kadınlarda koryoamniyonit enfeksiyonu görülme ihtimali her zaman bulunmaktadır. Koryoamniyonit, plasenta zarını ve fetüsü çevreleyen amniyon sıvısıyla ilgili bir sorundur. Oldukça ciddi bir sorun olan koryoamniyonit, hayati tehlikeye neden olabilmektedir. RİA’yı çıkartmak enfeksiyon riskini azaltsa da tamamen ortadan kaldırmamaktadır.

Plasenta dekolmanı

Plasenta dekolmanı, plasentanın doğumdan önce ya da doğum sırasında rahimden ayrılmasıdır. Bu komplikasyon ciddi kan kaybına, düşüğe ve hatta hayati tehlikeye neden olabilmektedir. Uzmanlar, RİA varken gebe kalmanın plasenta dekolmanı riskini arttırabileceğini düşünmektedir.

Fazla hormona maruz kalma

Hormonal RİA kullanırken gebe kalırsanız, RİA progesteron hormonunu rahme vermeye devam edecektir. Progesterona maruz kalmanın fetüse nasıl etki edebileceği tam olarak bilinmemekle birlikte bunun konjenital anomali riskini arttırabileceğinden şüphelenilmektedir.

Gebelik Belirtileri Nelerdir?

Adetiniz geciktiyse, göğüslerinizde şişkinlik ve ağrı varsa, mideniz bulanıyorsa, daha sık idrara çıkıyorsanız ve normalden daha yorgun hissediyorsanız gebe olabilirsiniz. Bu nedenle gebelik belirtileri yaşamanız halinde bir an önce doktorunuzla görüşmeniz gerekir.

RİA varken dış gebelik gerçekleşmesi halinde ise belirtiler hemen ortaya çıkmayabilir. Başlarda hafif vajinal kanama ve pelvik bölgede ağrı görülebilmektedir. Ayrıca omuz ağrısı ve dışkılama ihtiyacında artış olabilir.

Dış gebelik belirtileri zaman geçtikçe kötüleşme eğilimindedir. Dış gebeliğin ilerlemesiyle vajinal akıntı, baş dönmesi, bayılma ve hızlı soluma gibi belirtilerin olması, dış gebeliğin vücuda zarar vermeye başladığını göstermektedir. Bu nedenle bir an önce tıbbi yardım almak önemlidir.

Sonuç Olarak

RİA, güvenilir bir doğum kontrol yöntemidir. Bununla birlikte her doğum kontrol yönteminde olduğu gibi RİA varken az da olsa gebelik ihtimali bulunmaktadır.

RİA’nızın iplerinde gariplik olduğunu ve kaydığını düşünüyorsanız, bir an önce doktorunuzla görüşmelisiniz. Doktorunuzla görüşmeden önce ilişkiye girmeniz halinde kondom gibi bariyer yöntemler tercih etmelisiniz. RİA’nızın yerinde olup olmadığından ancak doktorunuzun kontrolüyle emin olabilirsiniz.

Yoğun ağrı ve vajinal kanama gibi belirtileriniz varsa ve RİA’nızın ipleri her zamanki gibi durmuyorsa RİA’nız rahim duvarınıza doğru ilerlemiş olabilir. Bu nedenle belirtileriniz varsa bir an önce tıbbi yardım almanız gerekir.