Rahim İçi Yapışıklık Hamileliğe Engel mi?

Rahim içi yapışıklık ya da Asherman sendromu, rahmin içinde skar dokunun birikmesiyle meydana gelen yapışıklıklardır. Rahim içerisinde oluşan bu yapışıklıklar, birtakım travmalar sonrası meydana gelebilmektedir. Rahim içi yapışıklığı olan kadınlar adet görmeyebilir, pelvik ağrı yaşayabilir ya da hamile kalmakta zorluk yaşayabilmektedir.

Rahim içi yapışıklık nadir görülen bir durum olmakla birlikte rahmin içerisinde oluşan ekstra dokular, rahmin içerisindeki alanın azalmasına neden olabilmektedir. Pelvik ağrı ile adet dışı kanamalara neden olabilen rahim içi yapışıklığın mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir.

Rahim İçi Yapışıklık Belirtileri

Rahim içi yapışıklığın en önemli belirtisinin adet görmemek ya da az adet görmek olduğu söylenebilir. Yapışıklık durumunda adet olmanız gereken zamanda kanamanız olmasa dahi sancı hissedebilirsiniz. Adet kanaması olmamasına rağmen ağrı yaşıyor olmanız, rahim içindeki kanın tıkanıklık nedeniyle dışarı çıkamadığını gösteriyor olabilir.

Adet dönemleriniz düzenli değilse ya da adet görmüyorsanız, bu durum rahim içi yapışıklıklar dışında aşağıdaki durumlardan kaynaklanıyor olabilir:

• Menopoz
• Aşırı egzersiz
• Stres
• Ani kilo kaybı
• Hormonlu doğum kontrol yöntemi kullanma
• Polikistik over sendromu

Adet dönemleriniz aniden düzensiz hale geldiyse doktora gitmeniz gerekir. Adet düzensizliğine neden olan faktörün tedavi edilmesi gerekebilir.

Adet düzensizliğinizin nedeni rahim içi yapışıklık ise adetle ilgili sorunların yanı sıra hamile kalmada zorluk ve tekrarlayan düşükler yaşamanız mümkündür.

Rahim İçi Yapışıklık Nedenleri

Rahim içi yapışıklık, rahim içinde skar dokunun birikmesiyle ve bazen rahim ağzının kapanmasıyla meydana gelmektedir. Rahim içi yapışıklığa çeşitli faktörler neden olmakla birlikte en önemli nedenlerden bir tanesi, rahim ya da rahim ağzından geçirilen ameliyatlar olmaktadır.

Rahim içi yapışıklığa neden olan faktörlerden bazıları şu şekildedir:

Operatif histeroskopi: Doktorun, rahme kamera yerleştirdikten sonra elektrikli bir aletle miyomları aldığı ameliyattır.

Dilatasyon ve küretaj: Rahim ağzını açmak ve ardından rahimdeki dokuyu çıkarmak için gerçekleştirilen cerrahi operasyondur. Rahim içerisindeki doku rahim astarından ya da düşük veya kürtajdan kaynaklanıyor olabilir. Dilatasyon ve küretaj ile doku, rahim içerisinden kazınır. Bu işlem, altta yatan bir enfeksiyon olmadığı sürece genelde skara neden olmaz.

Sezaryen: Normal doğum yapılamadığı durumlarda kullanılır. Sezaryen bazen rahimde skar doku oluşumuna neden olabilir. Bu durum, sezaryen sırasında kanamayı durdurmak için dikiş yapılması ve işlem sırasında enfeksiyonunuz olması nedeniyle meydana gelebilir. Aksi halde sezaryen sonrası rahim içi yapışıklık görülmesi sık rastlanan bir durum değildir.

Enfeksiyon: Enfeksiyon genelde tek başına rahim içi yapışıklığa neden olmasa da rahimden ameliyat olunurken halihazırda enfeksiyon geçiriliyorsa yapışıklık görülebilir. Tek başına rahim içi yapışıklığa neden olabilecek enfeksiyonlar arasında ise servisit ve pelvik inflamatuar hastalık bulunabilir.

Radyoterapi: Radyoterapi de bazı durumlarda rahimde skar dokuya neden olabilir. Radyoterapi, rahim ağzı kanseri gibi sorunlarda etkili bir tedavi olmakla birlikte rahim içi yapışıklıklarına yol açabilir.

Rahim İçi Yapışıklık Nasıl Anlaşılır?

Doktorunuz rahim içi yapışıklığınız olduğundan şüpheleniyorsa öncelikle belirtilerinize neden olabilecek diğer sağlık sorunları yaşamadığınızdan emin olmak için kan testi yapacaktır. Doktorunuz ayrıca ultrason ile rahim içi duvarınızın kalınlığını ve folikülleri kontrol etmek isteyebilir.

Rahim içi yapışıklığın tespitinde kullanılan en iyi yöntemlerden bir tanesi histeroskopidir. Histeroskopi sırasında doktorunuz rahim ağzını genişletecek ve histeroskop ile rahim ağzından geçecektir. Bu sayede rahmin içi görülebilir ve skar doku olup olmadığı kontrol edilebilir.

Doktorunuz histeroskopinin yanı sıra rahim filmi çektirmenizi de isteyebilir. Rahim filmi, rahimle ve fallop tüpleriyle ilgili sorunların tespitinde yardımcı olabilmektedir. Rahim filminde rahme özel bir boya enjekte edilerek rahim boşluğundaki sorunlar ya da fallop tüplerinde tıkanıklık olup olmadığı tespit edilebilir.

Daha önce rahimle ilgili bir ameliyat geçirdiyseniz ve adetiniz düzensiz hale geldi veya durduysa, tekrarlanan düşük yaşıyorsanız veya hamile kalmada zorluk yaşıyorsanız, doktorunuzun rahim içi yapışıklık açısından değerlendirme yapmasını isteyebilirsiniz.

Rahim İçi Yapışıklık Tedavisi

Rahim içi yapışıklığı, çeşitli şekillerde tedavi edilebilmektedir. Bunun için doktorunuzla görüşerek yaşadıklarınızı anlatmanız ve ileride hamile kalmak isteyip istemediğinizi konuşmanız gerekir. Rahim içi yapışıklık bazı kadınlarda hiçbir belirtiye yol açmadığı için tedavi gerektirmeyebilir. Bununla birlikte ilerde hamile kalmak istiyorsanız, doktorunuz rahim içerisindeki skar dokunun cerrahi olarak alınmasını önerebilir. Ayrıca sancılarınız ya da pelvik ağrınız olması durumunda da tedavi görmek isteyebilirsiniz.

Rahim içi yapışıklık tedavisinin amacı skar dokuyu ortadan kaldırmak ve rahmi orijinal boyutlarına ve şekline getirmektir. Tedavi sayesinde ağrılarınızda azalma, adet döngülerinin düzenli hale gelmesi ve hamileliğin mümkün olması gibi faydalar elde edebilirsiniz.

Doktorunuz rahim içi yapışıklıkları çıkarmak için histeroskopi kullanabilir. Histeroskopi sırasında doktorunuz ince bir alet kullanarak rahim içini kontrol edecek ve gerekirse skar dokuyu çıkaracaktır. Bu prosedür dikkatli bir şekilde gerçekleştirilmekle birlikte skar dokuyu çıkarırken sağlıklı dokulara zarar verilmesi riski vardır.

Histeroskopi sonrası skar dokunun tekrarlamasını önlemek için hormon tedavisi ve rahim içine kateter yerleştirme gibi ek prosedürlere ihtiyaç duyulabilir. Östrojen, rahim duvarının iyileşmesine yardımcı olurken kateter ise rahim duvarları arasında fiziki bir bariyer görevi görerek yapışıklığı engellemeye yardımcı olabilir.

Rahim İçi Yapışıklık ve Hamilelik

Rahim içi yapışıklığı olan bazı kadınlar hamile kalmada zorluk ya da tekrarlayan düşükle karşılaşabilir. Bununla birlikte rahim içi yapışıklık ile hamile kalmanız mümkündür. Ancak rahim içindeki yapışıklıklar, rahimde gelişmekte olan bebek açısından riskli olabilmektedir. Ayrıca rahim içi yapışıklığı olmayan kadınlara göre düşük ve ölü doğum riskiniz daha yüksek olabilir.

Rahim içi yapışıklıkta hamilelik sırasında aşağıdakiler bakımından daha yüksek risk altında olabilirsiniz:

• Plasenta previa
• Plasenta inkreata
• Aşırı kanama

Rahim içi yapışıklığınız olması halinde doktorunuz hamileliğinizi yakından takip etmek isteyecektir.

Rahim içi yapışıklık, ameliyat ile tedavi edilebilir. Ameliyat ile hamile kalma ve hamileliğinizi başarılı bir şekilde devam ettirme şansınız artabilir. Doktorunuz, hamile kalmayı denemeniz için ameliyat sonrası bir yıl kadar beklemenizi önerebilir.

Rahim İçi Yapışıklık Düşüğe Neden Olur mu?

Rahim içi yapışıklığınız varken hamile kalabilirsiniz. Ancak rahim içi yapışıklık durumunda rahim içerisindeki alan daralmış olacaktır. Bu da hamilelikte gelişmekte olan bebek açısından bazı sorunlara yol açabilir. Rahim, hamilelik sırasında genişler ve esner. Hamilelikte bebeğin gerektiği şekilde gelişebilmesi için plasentanın rahim duvarına tutunması da oldukça önemli bir konudur.

Rahim içi yapışıklık çeşitli komplikasyonlara neden olarak düşük riskinin artmasına neden olabilir. Bunlardan bir tanesi plasenta previa’dır. Plasenta previa, plasentanın rahimde çok aşağılara tutunmasıyla meydana gelen bir komplikasyondur. Plasentanın aşağıda olması sonucu bebeğin rahim ağzına gitmesi engellenebilir. Bu da yoğun kanamaya neden olabilir ve sezaryen yapılması ihtiyacı doğurabilir.

Rahim İçi Yapışıklık Engellenebilir mi?

Rahim içi yapışıklıkta tespit edilen skar doku çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkmış olabilir. Bu nedenler arasında geçmişte yapılan tıbbi prosedürler yer alabilir. Ancak bu prosedürler sağlığınız için gerçekleştirildiği için rahim içi yapışıklığı engellemeniz mümkün değildir. Bununla birlikte geçireceğiniz prosedür öncesi doktorunuzla olası riskleri konuşarak seçeneklerinizi tartışabilirsiniz.

Kaynaklar

“Asherman’s Syndrome: What Is It, Symptoms and Treatment.” Cleveland Clinic, my.clevelandclinic.org/health/diseases/16561-ashermans-syndrome#:%7E:text=Asherman’s%20syndrome%20is%20a%20rare,the%20room%20smaller%20and%20smaller. Accessed 16 Aug. 2022.

“What Is Asherman Syndrome?” WebMD, 2 June 2021, www.webmd.com/women/what-is-asherman-syndrome#091e9c5e821b0ae8-2-6.

Young, Becky. “What Is Asherman Syndrome?” Healthline, 9 Jan. 2018, www.healthline.com/health/womens-health/asherman-syndrome.