Düşük, gebeliğin 20. haftasından önce bebeğin kaybedilmesini ifade etmektedir. Gebeliklerin yaklaşık yüzde 10 ila yüzde 20’sinin düşükle sonuçlandığı düşünülmektedir. Düşükler genelde fetüsün gerektiği şekilde gelişmemesi durumunda gerçekleşmektedir.

Bu yazıda düşük belirtilerini ve düşüğe neden olan faktörleri ve neler yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Düşük Belirtileri

Düşükte en sık karşılaşılan belirti kanama olmaktadır. Düşükte görülen kanama hafif lekelenme ya da kahverengi akıntı şeklinde görülebileceği gibi açık kırmızı renkte ve içerisinde pıhtılar olan kanama şeklinde de görülebilir. Bununla birlikte gebeliğin ilk üç ayında kanama başka nedenlerden dolayı da görülebileceği için mutlaka düşük yapıldığı anlamına gelmez. Nedeni ne olursa olsun, kanamanızın sebebini öğrenmek adına doktorunuzla görüşmeyi ihmal etmemelisiniz.

Düşükte kanama dışında görülen diğer belirtiler arasında şunlar bulunabilmektedir:

• Alt karında kramp ve ağrı
• Vajinadan sıvı gelmesi
• Vajinadan doku gelmesi
• Gebelik belirtilerinin kaybolması

Düşük Nedenleri

Düşüğün neden gerçekleştiğini belirlemek zor olabilmektedir. Çoğu zaman bu neden engellenebilecek bir şey olmadığı için düşüğü engellemek de mümkün olmamaktadır.

Gebeliğin ilk, ikinci ve üçüncü trimesterinde neden düşük görülebileceğini ve önlemek için neler yapılabileceğini aşağıda okuyabilirsiniz.

Gebeliğin ilk trimesteri

Düşüklerin çoğu ilk trimesterda, yani gebeliğin ilk 13 haftasında gerçekleşmektedir. İlk trimesterda gerçekleşen düşüklerin nedeni genellikle şu şekildedir:

Genetik anormallikler: İlk trimesterde düşükler genelde fetüsteki kromozom sorunları nedeniyle meydana gelmektedir. Vücut, fetüste hasar ya da eksik kromozom tespit etmesi durumunda gebeliği sona erdirecektir.

Kan pıhtıları: Antifosfolipid sendromu (APS), kan pıhtılarına neden olarak düşüğe yol açabilmektedir. APS’de düşüğü engellemek için ilaç tedavisi görülebilir.

Dış gebelik: Dış gebelik, embriyonun rahmin dışında bir yerde gelişmeye başlamasıyla ortaya çıkan bir sorundur. Dış gebeliğin sürdürülmesi mümkün değildir ve acil tıbbi müdahale gerektirmektedir.

Plasenta ile ilgili sorunlar: Plasenta ve fetüs arasında bir uyumsuzluk varsa düşük gerçekleşebilir. Bununla birlikte rahmin şeklinin normal olmaması gibi rahim kusurları durumunda da gebelik aniden sona erebilmektedir.

Gebeliğin ikinci trimesteri

İkinci trimester, gebeliğin 13. ila 24. haftaları arasındaki dönemdir. Bu dönemde düşük olasılığı daha az olsa da aşağıdaki sorunlar nedeniyle düşük meydana gelebilmektedir:

Enfeksiyon: Rahim ya da rahim ağzındaki enfeksiyonlar düşüğe neden olabileceği gibi gıda zehirlenmeleri de bu soruna yol açabilmektedir.

Kronik sorunlar: Diyabet ve yüksek tansiyon gibi kronik sağlık sorunları, kontrol altına alınmadıkları zaman düşük riskini arttırabilmektedir.

Tiroit sorunları: Tiroit hastalıkları tedavi edilmediğinde düşük riski artabilmektedir.

Otoimmün hastalıklar: Bu hastalıklar tedavi edilmediğinde düşük riski artabilmektedir.

Yaşam tarzı: Sigara içme, sigara dumanına maruz kalma, alkol ve yasa dışı madde kullanma, fetüs gelişimini engelleyebilmektedir.

Dış faktörler: Bazı kimyasallara ve tehlikelere maruz kalmak, düşük riskinin artmasına yol açabilmektedir.

Gebeliğin üçüncü trimesteri

Gebeliğin son üç ayındaki düşükler genelde ölü doğum olarak ifade edilmektedir. İlk iki trimesterde düşüğe neden olan sorunlar, bu dönemde de düşüğe yol açabilmektedir. Ölü doğumun nedenini tam olarak belirlemek zor olmakla birlikte aşağıdaki nedenler söz konusu olabilmektedir:

Gebelik komplikasyonları: Gebelik komplikasyonları arasında erken doğum ya da plasentanın rahimden ayrılması gibi sorunlar görülebilir.

Doğum kusurları: Ölü doğumların bir kısmı genetik ya da yapısal doğum kusurları nedeniyle gerçekleşmektedir.

Yüksek tansiyon: Gebelikte yüksek tansiyon şeklinde kendin gösteren preeklampsi, fetüsün yeteri kadar besin ve oksijen almasını engelleyebilmekte ve ölü doğuma neden olabilmektedir.

Diyabet: Diyabet, kontrol altına alınmadığı zaman düşük riskini arttırabilmektedir.

Enfeksiyon: Plasentada ya da fetüste görülen enfeksiyon gebeliğin sonlanmasına yol açabilir.

Göbek kordonunda ya da plasentada sorunlar: Göbek kordonunun bağlanması ya da sıkışması veya plasentaya yeteri kadar kan akışı olmaması gibi sorunlar gebeliğin kaybına neden olabilir.

Düşük Nasıl Önlenir?

Düşüklerin çoğu fetüsteki genetik anomaliler nedeniyle gerçekleştiği için bundan dolayı gerçekleşen düşükleri engellemek mümkün değildir. Bununla birlikte düşüğe bazen başka nedenler de sebep olabilmektedir.

Gebeliğiniz öncesinde ve sonrasında sahip olduğunuz sağlıklı alışkanlıklar, düşüğe neden olabilecek faktörler konusunda yardımcı olacaktır. Sağlıklı bir gebelik geçirmek için yapabileceğiniz şeyler şu şekildedir:

• Gebelikten 1-2 ay önce başlayarak her gün en az 400 mcg folik asit alın.
• Düzenli olarak egzersiz yapın.
• Sağlıklı ve dengeli beslenin.
• Stresinizi yönetin.
• Sağlıklı kilonuzda olun.
• Sigara içmeyin ve pasif içiciliğe maruz kalmayın.
• Alkol tüketmeyin.
• Kafeinli içecekleri günde birkaç fincan olacak şekilde sınırlı tutun.
• Yasa dışı maddelerden uzak durun.

Aşağıdaki maddeler de düşüğü engelleme konusunda yardımcı olabilmektedir:

• Arsenik, kurşun, formaldehit, benzen ve etilen oksit gibi zehirlerden ve radyasyondan uzak durun.
• Gebelik sırasında karnınıza ekstra özen gösterin. Yüksek yaralanma riski olan sporlardan uzak durun.
• Herhangi bir ilaç kullanmadan önce doktorunuza danışın.
• Röntgen ışınları ve bulaşıcı hastalıkları gibi çevresel tehlikelerden kaçının.

Halihazırda sahip olduğunuz hastalıklar varsa bunları kontrol altına almanız, sağlıklı bir gebelik geçirmeniz açısından önemlidir. Kronik sağlık sorunlarınız varsa ve bunlara bağlı olarak daha önce düşük yaşadıysanız, tekrar hamile kalmadan önce doktorunuzla görüşerek bunları kontrol altına almalısınız.

Düşük Durdurulabilir mi?

Düşük bir kez başladıktan sonra genelde durdurulması mümkün değildir. Düşük belirtileri gebeliğin çoğunlukla halihazırda sona erdiğini göstermektedir.

Bununla birlikte belirtiler bazen düşük tehdidi nedeniyle ortaya çıkabilmektedir. Düşük tehdidi, gebeliğin ilk 20 haftasından önce görülebilir ve ağır kanamaya neden olabilir. Buna rağmen fetal kalp atışı mevcutsa gebeliğin devam etmesi mümkün olabilir. Bunun için doktorunuzla görüşmeli ve yapabileceğiniz şeyler konusunda birlikte hareket etmelisiniz.

Düşük tehdidi tedavisi genelde şunları içermektedir:

• Yatak istirahati
• Cinsel ilişkiden uzak durmak
• Kanamaya neden olabilecek nedenler için tedavi görmek
• Progesteron enjeksiyonu olmak
• Bebeğin kanı Rh pozitif, annenin kanı Rh negatifse uyuşmazlık iğnesi olmak

Düşükten Sonra Tekrar Ne Zaman Hamile Kalınabilir?

Düşük, çiftler açısından acı bir deneyim olduğu için tekrar hamile kalmak için acele edilmemesi önerilmektedir.

Düşük sonrası enfeksiyon oluşmasını engellemek bakımından en az iki hafta cinsel ilişki önerilmemektedir. Bununla birlikte düşük sonrası iki hafta gibi kısa bir süre sonra yumurtlamanız, yani hamile kalmanız mümkündür.

Duygusal ve fiziksel olarak kendinizi hazır hissettiğinizde ne zaman hamile kalabileceğiniz konusunda doktorunuza danışabilirsiniz. Bir kez düşük yaşadıktan sonra beklemeniz gerekmeyebilirken tekrarlayan düşük durumlarında düşüğe neden olan faktörlerin araştırılması gerekebileceği için doktorunuz beklemenizi tavsiye edebilir.

Kaynaklar

Holland, Kimberly. “Can You Prevent Miscarriage?” Healthline, 22 Mar. 2019, www.healthline.com/health/pregnancy/how-to-prevent-miscarriage.

“Miscarriage – Symptoms and Causes.” Mayo Clinic, 16 Oct. 2021, www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pregnancy-loss-miscarriage/symptoms-causes/syc-20354298.

NHS website. “Symptoms.” Nhs.Uk, 18 Nov. 2021, www.nhs.uk/conditions/miscarriage/symptoms.

“Pregnancy after Miscarriage: What You Need to Know.” Mayo Clinic, 27 Oct. 2021, www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/getting-pregnant/in-depth/pregnancy-after-miscarriage/art-20044134?reDate=02032022.

“Understanding Miscarriage — Prevention.” WebMD, 1 Nov. 2002, www.webmd.com/baby/understanding-miscarriage-prevention.